Przygotowanie do zawarcia małżeństwa w Kościele Katolickim

Przygotowanie do zawarcia małżeństwa dokonuje się w następujących etapach:

• przygotowanie dalsze, ma miejsce w dzieciństwie, dokonuje się szczególnie przez doświadczenie własnego życia rodzinnego,
• przygotowanie bliższe, obejmuje młodzież ponadgimnazjalną, służy rozeznaniu własnego powołania, dokonuje się w czasie katechizacji przy parafii, poświadczone jest często świadectwem,
• przygotowanie bezpośrednie rozpoczyna się zawarciem zaręczyn, około sześć miesięcy przed ślubem kościelnym.

Zaręczyny

Przygotowanie bezpośrednie:

• Katechezy dla narzeczonych
• Trzy spotkania w Katolickiej Poradni Życia Rodzinnego
• Spisanie protokołu przedślubnego w kancelarii parafialnej
• Zapowiedzi
• Kartka do spowiedzi św.
• Rozmowa duszpasterska
• Dzień ślubu
• Sprawy trudne (np.: ślub poza swoja parafią, z osoba niewierzącą lub innego wyznania, młodocianych)
• Prośby duszpasterzy do narzeczonych

Zaręczyny

"Episkopat Polski usilnie zaleca, by zaręczyny odbywały się przynajmniej na sześć miesięcy przed ślubem. Obydwie najbliższe rodziny, tj. o ile to możliwe rodzice, rodzeństwo i dziadkowie powinni się spotkać na skromnej uroczystości rodzinnej. Dobrze zorganizowana i przeżyta uroczystość ułatwi nawiązanie bliższych kontaktów obydwu rodzinom. Rodzice obydwu stron (a w ich braku opiekunowie z ramienia rodziny, np. dziadkowie lub ktoś z rodzeństwa rodziców, względnie najstarszy brat czy siostra) są upoważnieni przez biskupa diecezjalnego (por. kan. 1168) do pobłogosławienia pierścionków zaręczynowych, które następnie wymieniają sobie oblubieńcy, oświadczając, że odtąd będą się uważać za narzeczonych i zamierzają się pobrać w ustalonym czasie, jeżeli przez wzajemne poznanie się, zgodnie dojdą do przekonania, że potrafią stworzyć dobrane i zgodne małżeństwo. Są bowiem świadomi, że dalsze losy ich przyszłego związku zależą w dużym stopniu od trafnego wzajemnego wyboru." (nr 32 Instrukcji Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia sakramentu małżeństwa w Kościele Katolickim)

Przygotowanie bezpośrednie

po zawarciu zaręczyn powinno mieć następujący przebieg:

• Katechezy dla narzeczonych (w okresie 6 do 3 m-cy przed ślubem)
• po katechezach trzy spotkania w Poradni Życia Rodzinnego (w ciągu około 1 miesiąca)
• spisanie protokołu przedślubnego w kancelarii parafialnej w miejscu zamieszkania narzeczonej lub narzeczonego (3 miesiące przed ślubem)

Katechezy dla narzeczonych:

• Odbywają się przy klasztorze Ojców Kapucynów ul. Klasztorna 27 (co najmniej 10 katechez. Nie trzeba wcześniej zgłaszać swego udziału).
• Do Poradni Życia Rodzinnego - zgłaszamy się osobiście przy parafii Ojców Kapucynów ul. Klasztorna 27.

Trzy spotkania w Katolickiej Poradni Życie Rodzinnego

W poradni można:

• porozmawiać o problemach związanych z planowanym ślubem,
• przygotować się do ważnego wydarzenia w życiu jakim jest sakrament małżeństwa,
• nauczyć się metod naturalnego planowania rodziny opartych na rozpoznawaniu okresów płodności i niepłodności małżeńskiej,
• uzyskać informacje o szkołach rodzenia i porodach rodzinnych,
• poznać sposoby towarzyszenia dziecku od poczęcia,
• otrzymać wskazówki o karmieniu piersią,
• wypożyczyć książki o tematyce rodzinnej,
• uzyskać podstawowe informacje dotyczące problemu choroby alkoholowej,
• omówić sytuację między małżonkami po urodzeniu dziecka.

Spisanie protokołu przedślubnego w kancelarii parafialnej

Najpóźniej trzy miesiące przed ślubem oboje narzeczeni zgłaszają się do kancelarii parafialnej w miejscu zamieszkania narzeczonej lub narzeczonego i przynoszą ze sobą:

1. dowody osobiste,
2. metryki chrztu do ślubu (wypisane do 6 m-cy przed dniem przedłożenia w kancelarii),
3. 3 kopie z USC stwierdzające stan wolny narzeczonych (te dokumenty potrzebne są w celu zawarcia tzw. ślubu konkordatowego czyli ze skutkiem cywilnym). Są ważne tylko 3 miesiące od daty wydania i muszą być aktualne (ważne) w dniu ślubu. W innym wypadku potrzebny jest dokument kontraktu cywilnego,
4. indeks ukończenia katechizacji,
5. świadectwo ukończenia Katechez dla narzeczonych i odbycia spotkań w Katolickiej Poradni Życia Rodzinnego.

Zapowiedzi

Informację o zamiarze zawarcia małżeństwa należy podać do wiadomości publicznej, dlatego wypisuje się i wywiesza specjalny komunikat, czyli zapowiedzi. Narzeczony(a), który mieszka w innej parafii niż ta, w której spisuje się protokół przedślubny, otrzymuje specjalny dokument, który zanosi do kancelarii swojej parafii w celu ogłoszenia także tam zapowiedzi. Zapowiedzi ogłasza się przez wywieszenie informacji na tablicy ogłoszeń parafialnych przez 8 dni (dwie niedziele i tydzień między nimi). Po ogłoszeniu zapowiedzi, należy dokument odebrać i zanieść do parafii, gdzie spisywany jest protokół przedślubny.

Kartka do spowiedzi św.

Każdy z narzeczonych otrzymuje ją w czasie spisywania protokołu przedślubnego. Pierwszą spowiedź św. należy odbyć zaraz po spisaniu protokołu a drugą dzień lub dwa przed ślubem kościelnym.

Rozmowa duszpasterska

Jest to spotkanie z ks. proboszczem lub ks. wikariuszem podsumowujące przygotowanie do ślubu. Powinno się odbyć około tydzień przed ślubem. Duszpasterz sprawdza, czy są już wszystkie dokumenty potrzebne do zawarcia małżeństwa sakramentalnego. Na to spotkanie warto przynieść zeszyt "Dwoje stają się jednym", aby omówić przebieg liturgii ślubu. Narzeczeni powinni także znać podstawowe modlitwy: Ojcze nasz, Zdrowaś Mario, Chwała Ojcu, 10 Bożych przykazań, 5 przykazań kościelnych itp. Na tej rozmowie należy także ustalić w jaki sposób poprosić organistę o grę na ślubie i kościelnego o przygotowanie kościoła. Trzeba także poprosić ks. proboszcza o zgodę na to, aby krewny lub znajomy kapłan mógł asystować przy ślubie.

Dzień ślubu

Do ślubu należy ze sobą zabrać:

1. Kartki ze spowiedzi.
2. Obrączki.

Narzeczonym towarzyszą dwaj świadkowie z dowodami osobistymi.

Przebieg uroczystości:

1. Pożegnanie w domu - błogosławieństwo rodziców,
2. Przejazd do kościoła - w zakrystii podpisanie przez narzeczonych i świadków dokumentów ślubu konkordatowego oraz protokołu ślubnego, oddajemy kartki księdzu, przekazujemy obrączki kościelnemu,
3. Wejście do kościoła orszaku weselnego (ustalić czy narzeczeni czekają przed kościołem i potem ksiądz ich wprowadza, czy sami wchodzą do kościoła i zajmują miejsca przed ołtarzem),
4. Obrzęd sakramentu małżeństwa dokonuje się po Ewangelii i krótkim kazaniu kapłana,
5. Młodzi otrzymują najczęściej Komunię św. pod dwoma postaciami - chleba i wina,
6. Po zakończeniu Mszy św. młodzi powinni udać się jeszcze przed obraz Matki Bożej na krótką modlitwę,
7. Życzenia składa się obok kościoła tak, aby nie tarasować wejścia do kościoła.

Sprawy trudne:

1. ślub poza swoją parafią:
   • Protokół spisuje się w parafii narzeczonego lub narzeczonej lub za pisemną zgodą ks. proboszcza narzeczonego lub narzeczonej, w parafii gdzie będzie odbywał się ślub.
   • W wypadku, gdy protokół spisywany jest w parafii narzeczonego lub narzeczonej a ślub odbywa się w innej parafii wtedy, potrzebna jest licencja do pobłogosławienia ślubu.
   • Czasem ślub odbywa się w kościele, który nie jest kościołem parafialnym, lecz np. zakonnym, wtedy licencja jest przekazywana od parafii spisującej protokół do parafii na terenie, której znajduje się ten kościół. I ta parafia dopiero wystawia licencję do tego kościoła.
   • Licencję między parafiami przenoszą zainteresowani narzeczeni. Wraz z licencją zabierają także 3 egzemplarze dokumentu z  USC, stwierdzające stan wolny narzeczonych.
2. jedno z narzeczonych jest osobą niewierzącą lub innego wyznania - należy skontaktować się z kancelarią parafialną i zasięgnąć informacji,
3. ślub za granicą, ślub z obcokrajowcem - należy skontaktować się z ks. proboszczem narzeczonej lub narzeczonego i zasięgnąć informacji,
4. ślub młodocianych (o tej sytuacji mówimy wtedy, gdy narzeczona ma więcej niż 16 lat a mniej niż 18 lat, narzeczony ma skończone 18 lat). Załatwianie zaczyna się od wystąpienia do sądu rodzinnego o wyrażenie zgody na zawarcie małżeństwa. Ten dokument dołącza ks. proboszcz do prośby o dyspensę od wieku skierowaną do kurii diecezjalnej. Katechezy i spotkania w poradni obowiązują młodocianych tak samo, jak wszystkich innych narzeczonych.

Prośby duszpasterzy do narzeczonych:

1. Rezerwując salę weselną zacząć katechezy.
2. O szczegółowe wyjaśnienia w sprawie przygotowań do sakramentu małżeństwa prosimy pytać księdza proboszcza. Są pewne różnice w każdej diecezji.
3. Narzeczona nie powinna być zbyt śmiało ubrana na uroczystość kościelną (zasłonięte plecy, niewielki dekolt, zasłonięte ramiona).
4. Punktualność narzeczonej, narzeczonego, świadków i krewnych jest pierwszym warunkiem szacunku dla wszystkich oraz chroni przed nerwowością.
5. Śpiew i muzyka manifestują chwałę Boga: w ich wyborze winno się brać pod uwagę te wartości, które wyrażają wiarę oraz pomagają obecnym w pełnym uczestnictwie. Wykluczone są więc śpiewy, melodie i soliści opowiadający o ludzkiej tylko miłości. W mszach świątecznych pierwszeństwo mają śpiewy wspólne.
6. Fotografie i nakręcone filmy opowiadają historię nowej rodziny w jej początku; nie mogą jednak przesłonić celebrowanego misterium. Mogą być realizowane jedynie przez jedną osobę upoważnioną przez Księdza Proboszcza na podstawie specjalnych kwalifikacji. Fotograf i kamerzysta są proszeni o dyskretne zachowanie się w kościele i o nie zajmowanie miejsca w prezbiterium.
7. Drodzy zakochani, przygotowujecie się do kilkudziesięciu lat wspólnego życia, to musi trochę potrwać, dajcie nam czas na to, abyśmy mogli spokojnie i bez pośpiechu wam usłużyć.